Arama Motoru Nedir? Arama Motoru Çeşitleri Nelerdir?
Günümüzde “arama motoru nedir” sorusunun cevabını bilmeyen kişi sayısı çok da fazla değildir. Az ya da çok internet kullanıyorsanız, bir akıllı telefonunuz, tabletiniz ya da bilgisayarınız varsa bu azınlığın içinde olma olasılığınız yok denilecek kadar azdır. Peki hayatımızın tam ortasında yer alan bu arama motoru nedir?
İnternet kullanıcılarının bilgi almak ya da sonuç bulmak için sorgu girmelerini sağlayan ve bu sorgulara göre ilgili sonuçları listeleyen bilgisayar programları arama motoru olarak adlandırılır. Arama motorları ile bilgisayarlar içinde bir dosya klasör aranabileceği gibi çevrim içi olarak Google, Yahoo, Bing gibi web siteleriyle bilgi, ürün ve hizmet araması da yapılabilir. Arama motorları kodlamaları yapan kişilerin belirlediği algoritmaları kullanma yoluyla kullanıcılara en alakalı sonuçları getirmeyi amaçlar.
Arama motoru denilince pek çok kişinin aklına ilk olarak Google gelir. SEO uzmanları için ise arama motoru çeşitleri çok daha fazladır. Diğer bir deyişle Google, Yahoo, Bing gibi internette web sitesi bulunabilecek arama motorları ile sınırlı değildir.
Site İçi Arama Motorları
Web siteleri içinde bulunan ve arama yapıldığında yalnızca o sitenin içeriklerini listeleyen arama motorları site içi arama motorları olarak adlandırılmaktadır. Eskiden çok fazla sayfadan meydana gelen karışık haber ya da forum sitelerinde kullanılan site içi arama motorları günümüzde hemen hemen tüm web sitelerinde site içi arama motoru bulunur. En büyük site içi arama motoru YouTube olup site içi arama motorlarının kullanıcılara sağladığı kolaylığı açısından da SEO açısından da faydalıdır.
Dizin Siteleri
İnternetin ilk dönemlerinde yaygınlaşan ve web sitelerini yalnızca kategorilere göre indeksleyip listeleyen siteler dizin sitesi olarak adlandırılır. Bu dizin siteleri kayıt işlemini genellikle site sahiplerinin başvuruları ile gerçekleştirmektedirler. Site sahibi web sitesini kayıt ettikten sonra dizin yöneticisi bilgileri kontrol eder ve siteyi onaylar. Bu sayede ilgili web sitesi dizin sitesinde listelenmeye başlar. Listelenme günümüz arama motorlarının aksine site başlığı ve site adresi ile sınırlı olmaktadır. Dizin siteleri backlink için eskisi kadar etkili olmasa da yerel SEO açısından önemli olmaktadır.
Cihaz ve Program İçindeki Arama Motorları
En çok kullanılanlar elbette işletim sistemleri içindeki arama motorlarıdır. Bu arama motorları bilgisayar içindeki klasör, dosya ve görselleri bulup gruplayabilir ya da özelliklerine göre sıralayabilir. Bilgisayarlarda kullanılan programların çoğunda da arama yapmaya yardımcı olacak arama motorları vardır.
Arama Motoru Nasıl Çalışır?
Arama motorlarının nasıl çalıştığından bahsederken söz konusu olan arama motorları web sitelerini ve içeriklerini arayıp bulmaya yarayan arama motorları olacaktır. Arama motorları aranılan sorgularla ilgili web sitesi, görsel, video, makale, haber gibi çeşitli sonuçları kullanıcıların karşısına çıkaran siteler olmasının yanı sıra farklı işlevleri de vardır. Bunlar veri toplama ve düzenlem olarak sıralanabilir. Bu kapsamda internet ağında yer alan milyarlarca farklı web sitesinin içeriğini okur ve gerektiğinde kullanmak için kendi veri tabanlarına kaydederler.
Atalay Sıdar tarafından kurulan Simur Digital web siteleri açısından arama motorlarının öneminin farkında bir yaklaşım sergiler. Bu kapsamda arama motorlarının en iyi şekilde anlayacağı web sitelerine sahip olmak için doğru SEO stratejilerini uygular.
Arama Motorlarının İşlevleri Nelerdir?
Arama motorlarının 3 temel işlevi vardır. Arama motorları tarama olarak adlandırılan işlemler için bot olarak adlandırılan örümcek yazılımlar kullanırlar. Sürekli olarak çalışan arama motoru botları çevrimiçi web sitelerinin hepsini dolaşır ve bu sitelerin içeriklerini incler.
Tarama işlemi sırasında bulunan içerikleri depolayan ve düzenleyen arama motoru botları bu verilerin dizine eklenip eklenmemesine karar verir. Eklenmesi gereken içerikleri dizine ekleme işleminin yapılması için arama motoruna gönderir.
Kullanıcıların yaptığı arama sorgusu sonucunda, sorguyla alakalı en iyi içerikleri sıralar ve kullanıcıya sunar. Arama botları içinde en popüleri Googlebot’tur. Arama motoru botları örümcek ya da Spider olarak da adlandırılır. Arama motoru botları bir web sitesine geldiğinde sitedeki tüm sayfaları, görselleri, video ve PDF’leri tarar. Bu işlemi site içindeki linkler aracılığıyla yapar. Site sahipleri ya da SEO uzmanları botlara yardımcı olması için site haritalarından faydalanır. Ayrıca robots.txt dosyası yardımıyla botlara yol gösterme görevini üstlenir. Web sitsinde robots.txt ya da site haritası kullanılmadığı durumlarda botlar web sitesinde erişilebilecek tüm içeriğe erişir ve arama motorlarına gönderir. Botlar web sitelerini belirli aralıklarla yeniden ziyaret etmekte olup bu aralıklar web sitesinin güncellenme süresine bağlı olarak değişir.
Web Siteniz Google’da Kayıtlı mı?
Web sitelerinin Google’da kayıtlı olup olmadığını öğrenmenin en kolay yolu Google arama kutusuna site:alanadiniz.com şeklinde yazmak ve arama yapmaktır. Botlar tarafından ziyaret edilen tüm web siteleri arama motorlarının dizinine eklenmektedir. Bu dizin diğer bir veritabanı milyarlarca sayfayı kapsamaktadır. Sitelerin içeriği ne olursa olsun dizine eklenmesinde bir sorun olmamakla birlikte bir web sayfasını dizine eklenmiş olması arama motoru sonuçlarında gösterilmesini garantilemez.